امیر خوش‌سیما؛ عماد محجوبی
چکیده
آب نقش مهمی در تغییر سیاست‌ها و اقتصاد قرن 21 دارد. پیش‌بینی می‌شود یکی از علل تنش‌ها و تضادهای غرب آسیا مربوط به بحران کمبود آب باشد؛ اما تنها کمبود آب باعث این تنش‌ها نمی‌شوند؛ بلکه سیاست‌گذاری‌ها و حکمرانی‌های غلط نیز موجب این درگیری‌ها می‌شود. استفاده عادلانه از منابع مشترک آبی از اولویت‌های کشورهای ذی‌مدخل است که با نگرش ...
بیشتر
آب نقش مهمی در تغییر سیاست‌ها و اقتصاد قرن 21 دارد. پیش‌بینی می‌شود یکی از علل تنش‌ها و تضادهای غرب آسیا مربوط به بحران کمبود آب باشد؛ اما تنها کمبود آب باعث این تنش‌ها نمی‌شوند؛ بلکه سیاست‌گذاری‌ها و حکمرانی‌های غلط نیز موجب این درگیری‌ها می‌شود. استفاده عادلانه از منابع مشترک آبی از اولویت‌های کشورهای ذی‌مدخل است که با نگرش عادلانه باعث کاهش درگیری‌ها و افزایش ایجاد همکاری و مشارکت آن‌ها می‌شود. در این تحقیق به بررسی قوانین بین‌المللی، ساختار مذاکرات، گفتمان‌ها و انواع دیپلماسی برای رفع تنش‌ها پیرامون مسائل آبی پرداخته شده است. همچنین مروری بر چالش‌هایی که موجب افزایش بحران آب می‌شوند، شده است. نتایج این بررسی‌ها حاکی از آن است که با وجود قوانین موجود در خصوص منابع آبی مشترک، همچنان نبود یک تعریف مورد توافق جامع در خصوص «حقوق بین‌المللی آب»، یکی از عوامل عدم موفقیت مذاکرات و معاهدات آبی است. همچنین وجود برخی ابهامات در مواد قوانین بین‌المللی آب از دیگر اشکالات در حل مناقشات آبی می‌باشد. در این راستا، دستورالعمل پیاده‌سازی دیپلماسی آبی نوآورانه در هر منطقه را شاید بتوان راه‌حلی مناسب برای مدیریت پایدار منابع آبی مشترک انتخاب کرد. به این ترتیب که بحران آبی حاضر از طریق ساختارهای مدیریتی مناسب در بهره‌برداری مشترک از منابع موجود و اعمال برنامه‌ریزی‌های کلان مبتنی بر تعاملات بین‌المللی و با استفاده از تمامی ظرفیت‌ها قابل مدیریت خواهد بود. این مدیریت مستلزم ایجاد پایگاه دانش یکپارچه و شناخت دقیق منابع است.